طبیعت وگیاهان دارویی

(ماترک زبان ها بات بات می گوییم )گیاهی دو ساله از خانواده Solanaceae وازجنسHyoscyamus با نام علمیHyoscyamus niger می باشد .

در کتب طب سنتی به نام های بنج ، سیکران وماش عطار آمده است .

مشخصات گیاه شناسی:

بنگ دانه گیاهی علفی ، پوشیده از کرک وغده، چسبناک با بوی ناخوشایند و ریشه ای راست ، دراز وضخیم است .

ساقه آن ایستاده ، منشعب ، پوشیده از کرک های نسبتاٌ بلند و ارتفاعی حدود 120- 20 سانتی متر است .

برگ ها قاعده ای ، تخم مرغی ، پهن دراز ، متناوب ، مثلثی شکل ، نوک تیز ، در سطح فوقانی و تحتانی دارای پوشش کرکی و برگ های ساقه ای بدون دم برگ ، ساقه آغوش وپوشیده از کرک های بلند هستند .

گل به رنگ زرد با رگه های ارغوانی است .

میوه آن به صورت کپسولی پر از دانه های قهوه ای رنگ است .

موارد استفاده :

برای مصارف دارویی برگ ها وحتی ساقه های برگ دار و دانه های آن را جمع آوری می کنند .

برگ ها را هنگامی که گیاه گل داده وحداکثر رشد خود را نموده است به طور تدریجی جمع آوری کرده سپس در لایه های نازک در سایه یا در خشک کن با حداکثر 50 درجه سانتی گراد خشک می کنند . پس از خشک شدن گیاه دارای عطری تخدیر کننده بوده و بایستی در پاکتهای در بسته نگه داری شوند .

آنها محتوی آلکالوییدهای سمی از قبیل هیوسیامین ، آتروپین ، اسکوپولامین هستند که مثل (رازک) روی سیستم اعصاب مرکزی ( پاراسمپاتولیتیک )اثر می کنند .

به علت سمی بودن شدید این گیاه در طب مردمی از آن استفاده نمی شود .

در صنایع دارو سازی داروهای ضد آسم ، آرام بخش ، ترمیم کننده سیستم اعصاب و تسکین نارا حتیهایی که در رابطه با ضعف پیری ایجاد می شود از آن تهییه می گردد .

همچنین ضد اسپاسم وتشنج بوده وتأثیر با ارزشی در نشانه های بیماری پارکینسون دارد و رعشه وسخت شدگی را بر طرف می نماید .

ضماد آن را جهت از بین بردن و تسکین دردها مانند میگرن ، درد اعصاب ، درد دندان ،درد روماتیسم ، ورم پستان ، نقرس ودرد گوش نافع است .

احتیاط مصرف : تمام این گیاه شدیداٌ سمی بوده و از مصرف غیر مجاز وبیش از حد باید خود داری کرد .

مصرف زیاد آن موجب خناق ودیوانگی می شود .(فقط طبق دستور پزشک)باید مصرف گردد .